TEI-TS1400 Turboşaft Motoru, yerli savunma sanayii projelerinde kritik bir rol oynuyor. 1.400 shp kalkış gücü ve 20.000 ft servis yüksekliği gibi etkileyici özellikleriyle dikkat çekiyor.
Türkiye, son yıllarda başlattığı Özgün Hafif Genel Maksat Helikopteri ve Türk Genel Maksat Helikopteri gibi projelerde, itki sistemlerini genellikle yurt dışından temin ediyor. Ancak, bu durumu değiştirmek amacıyla, yerli imkanlarla geliştirilen TEI-TS1400 Turboşaft Motoru ile bu projelerin motor sistemleri de millileştirilmeye çalışılıyor. Bu sayede, projelerin yerlilik oranı artırılırken, dışa bağımlılık da azaltılacak.
Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) Alt Sistemler Dairesi liderliğinde yürütülen Turboşaft Motor Geliştirme Projesi (TMGP), 8 Mart 2017’de resmi olarak başlatıldı. Bu proje kapsamında, Türkiye’de gaz türbinli motor tasarımı, geliştirme ve test altyapıları oluşturulurken, aynı zamanda 1400 shp gücünde, tip sertifikalı, tamamen yerli ve milli bir motor olan TEI-TS1400 geliştiriliyor. Proje, 8 yıllık bir süreci kapsıyor ve TEI’nin Eskişehir, Ankara ve İstanbul Mühendislik Ofisleri’nde çalışan yaklaşık 250 kişilik bir mühendislik ekibi tarafından yürütülüyor.
GÖKBEY Helikopteri İçin Kritik Adım
TEI’nin geliştirdiği TS1400 Turboşaft Motoru’nun prototipi, 5 Aralık 2020 tarihinde düzenlenen törenle Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ)’ye teslim edildi. Bu prototip motor, GÖKBEY Genel Maksat Helikopteri üzerinde çeşitli testlerden geçirilecek. Test ve kalifikasyon süreçlerinin tamamlanmasının ardından, TEI-TS1400 Turboşaft Motoru’nun 2024 yılında seri üretime geçmesi planlanıyor.
TEI-TS1400 baz alınarak geliştirilecek farklı turboşaft motor konfigürasyonları, gelecekte diğer hava araçlarına da güç sağlayacak.
TEI-TS1400 Turboşaft Motoru Teknik Özellikleri
- Kalkış Gücü (Deniz Seviyesi Statik): 1.400 shp
- 30 Saniye Tek Motor Gücü (Deniz Seviyesi Statik): 1.660 shp
- Kalkış Gücü/Ağırlık Oranı: 8,54 (shp/kg)
- Servis Yüksekliği: 20.000 ft
- Çıkış Şaft Hızı: 23.000 rpm